Onrechtmatige bedingen tussen ondernemingen

verboden clausules

Op 1 december 2020 treedt nieuwe wetgeving in werking die grenzen stelt aan de contractuele vrijheid van ondernemingen. Vanaf die datum zullen bepaalde bedingen niet langer afdwingbaar zijn in een contractuele relatie tot andere ondernemingen (B2B) – desgevallend via uw algemene voorwaarden. Is het tijd voor een update van uw algemene voorwaarden?

Inzake consumentenwetgeving (B2C) geldt er reeds enige tijd een wetgevend kader waarbij bepaalde contractuele clausules als onrechtmatig worden beschouwd. Inmiddels heeft de wetgever ook in de verhouding B2B enkele belangrijke begrenzingen opgelegd.

Onrechtmatige clausules

Clausules worden als onrechtmatig beschouwd als ze een kennelijk onevenwicht scheppen tussen de rechten en plichten van de contractspartijen. Om dit te beoordelen, zal een Rechtbank rekening moeten houden met een aantal concrete elementen, zijnde de omstandigheden rond de sluiting van het contract, de algemene economie van de overeenkomst, de geldende handelsgebruiken, de aard van de producten waarop de overeenkomst betrekking heeft, alsook de andere bedingen van de overeenkomst of samenhangende overeenkomsten.

De wetgeving specifieert bovendien dat clausules duidelijk en begrijpelijk moeten zijn en dit element mee in het oordeel van de Rechtbank kan worden betrokken.

Clausules die absoluut onrechtmatig zijn

De wetgever opteerde ervoor (in navolging van de lijst van onrechtmatige bedingen t.a.v. consumenten) om een oplijsting te maken van clausules die als absoluut nietig moeten worden beschouwd. Dergelijke clausules zullen niet afdwingbaar zijn t.a.v. een andere contractspartij, ook al hebben alle partijen daarmee ingestemd.

Dit betreft o.a. de clausule die een contractspartij de mogelijkheid zou geven om eenzijdig een of ander beding van de overeenkomst te interpreteren. Dergelijk beding is nietig en zou niet stand houden voor een Rechtbank. Ook het beding dat (in geval van betwisting) de andere partij doet afzien van elk middel van verhaal tegen de onderneming is ongeldig.

Bij het opmaken van een overeenkomst of de opmaak van algemene voorwaarden dient deze lijst in acht te worden gehouden om te verifiëren of er geen nietige clausules worden gebruikt.

Clausules die geacht worden onrechtmatig te zijn

Daarnaast werd er ook een lijst toegevoegd van clausules die geacht worden onrechtmatig te zijn, tenzij het tegendeel kan worden bewezen. Deze clausules behouden aldus wel een kans om overeind te blijven, maar de bewijslast ligt bij de partij die zich erop wil beroepen.

Dit betreft o.a. het vaststellen van forfaitaire schadevergoedingsbedragen die kennelijk niet evenredig zijn tot het nadeel dat de onderneming zou kunnen lijden. Of de clausule die bepaalt dat een onderneming zonder geldige reden de prijs, de kenmerken of de voorwaarden van de overeenkomst eenzijdig kan wijzigen.

Ook deze lijst dient bij de opmaak van een contract/algemene voorwaarden gecontroleerd te worden, zodat duidelijk is hoe ver uw rechten kunnen strekken.

Sanctie

Elk onrechtmatig beding is nietig en zal niet afdwingbaar zijn t.a.v. uw wederpartij. De (resterende) overeenkomst blijft echter wel verder gelden tussen de ondernemingen tenzij ze zonder de onrechtmatige bedingen niet verder zou kunnen blijven bestaan.

Inwerkingtreding

De uiteengezette regelgeving treedt in werking op 1 december 2020. Concreet betekent dit dat deze regelgeving slechts van toepassing zal zijn op overeenkomsten die vanaf die datum worden gesloten, gewijzigd of hernieuwd. Voor oudere overeenkomsten dient men zich op huidige/oude rechtsprincipes te baseren.

Wenst u een check-up van uw algemene voorwaarden? Zijn deze toe aan een update/upgrade? Neem vrijblijvend contact met ons op en vraag uw offerte aan.

Deel dit op