Ondernemingen dienen zich te beschermen tegen de insolventie van hun debiteuren. In deze bijdrage belichten we het retentierecht, welke vanaf 1 januari 2018 een wettelijke grondslag kreeg in het Burgerlijk Wetboek.

Wat?

Het retentierecht is het recht van een schuldeiser om een goed dat toebehoort aan een debiteur bij zich te houden, zolang deze debiteur zijn openstaande schuld m.b.t. dit goed niet heeft betaald.

Het bekendste voorbeeld is dat van de garagist die herstellingswerken uitvoert aan een voertuig en dit voertuig niet vrijgeeft totdat de klant zijn factuur heeft betaald.

Het retentierecht is dus een drukkingsmiddel om een debiteur te bewegen tot betaling.

Het nieuwe pandrecht

Bij de inwerkingtreding van de wet van 2 augustus 2013 (het nieuwe pandrecht) op 1 januari 2018 werd het retentierecht wettelijk verankerd in het Burgerlijk Wetboek.

Tegenstelbaar aan andere schuldeisers

Het retentierecht op een roerend lichamelijk goed is tegenstelbaar aan andere schuldeisers en aan derden die later (nadat de schuldeiser de feitelijke macht over het goed heeft verkregen) een recht op dat goed verkrijgen.

Dit retentierecht is eveneens tegenstelbaar aan schuldeisers met een ouder recht op dat goed, op voorwaarde dat de schuldeiser ervan uit mocht uitgaan dat zijn debiteur gerechtigd was om het goed aan een retentierecht te onderwerpen.

Preferentieel recht

Het retentierecht verleent aan de schuldeiser (zoals de pandhoudende schuldeisers) een preferentieel recht om bij voorrang te worden uitbetaald in geval van tegeldemaking van het betreffende goed, bijv. in geval van een faillissement of beslag.

Indien de schuldeiser met een retentierecht kosten heeft gemaakt of herstellingen heeft uitgevoerd tot behoud van de zaak, dan zal hij bovendien voor deze schuldvordering bij voorrang worden betaald boven alle andere schuldeisers met een pandrecht.

          Einde van het retentierecht

Het retentierecht neemt, gelet op de toepassingsvoorwaarden, een einde op het moment dat de schuldvordering wordt voldaan of op het moment dat de schuldeiser de goederen vrijwillig uit handen geeft.

Als de onbetaalde schuldeiser de goederen echter te goeder trouw opnieuw in bezit krijgt, herwint hij zijn retentierecht.

Het hoeft geen betoog dat het retentierecht in heel wat gevallen een belangrijk drukkingsmiddel kan zijn om uw debiteur te bewegen tot betaling. Het kan bovendien een preferentieel recht opleveren in het geval van faillissement van uw debiteur.